Βυζαντινή μουσική
Μετά την πτώση της Κωνσταντινούπολης με τη μεταφορά της πνευματικής κίνησης στην Κρήτη, ιδρύθηκαν στην Κρήτη σχολές μουσικής, και ιδιαίτερα βυζαντινής μουσικής, της οποίας τις επιδράσεις βλέπουμε ακόμα και σήμερα στο δημοτικό μας τραγούδι. Μέχρι το 1821 υπήρχε στην Ελλάδα λόγια δυτική μουσική, αστική λαϊκή μουσική, παραδοσιακή μουσική της υπαίθρου και Βυζαντινή μουσική Η παρουσία της βυζαντινής μουσικής είναι έντονη μέσα στο αρχείο.
Σε αυτό το σημείο είναι σημαντικό να εξηγήσουμε συνοπτικά τι εννοούμε με τον όρο «Βυζαντινή μουσική». Βυζαντινή μουσική ονομάζεται η μουσική η οποία δημιουργήθηκε και αναπτύχθηκε κατά την περίοδο της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας. Χωρίζεται σε κοσμική, για την οποία δεν έχουμε πολλές πληροφορίες λόγω της μη καταγραφής της, και σε εκκλησιαστική για την οποία γνωρίζουμε περισσότερα. Η βυζαντινή εκκλησιαστική μουσική είναι τροπική και βασίζεται στο σύστημα των ήχων, οι οποίοι με τη σειρά τους βασίζονται στους αρχαίους ελληνικούς τρόπους. H σημειογραφία της επινοήθηκε ως βοήθημα της προφορικής παράδοσης. Σε αντίθεση με τη σημειογραφία της δυτικής ευρωπαϊκής μουσικής η σημειογραφία της βυζαντινής βασίζεται σε εκφωνητικά σύμβολα για τα αναγνώσματα και νεύματα για τα μέλη, τα οποία δεν συμβολίζουν συγκεκριμένα τονικά ύψη, αλλά διαστήματα, καθώς και ρυθμούς ή τρόπους απόδοσης.
Βυζαντινή χορωδία Ηρακλείου
Η ίδρυση της βυζαντινής χορωδίας Ηρακλείου το 1986 από τον Γ. Αμαργιανάκη ήταν σημαντικός σταθμός καθώς η χορωδία παρουσίασε αξιοθαύμαστη δράση στην Ελλάδα και το εξωτερικό Αποτέλεσμα της δράσης της χορωδίας αποτελεί η συλλογή Βυζαντινή εκκλησιαστική μουσική 1: Έργα Κρητών μελοποιών, Γεώργιος ο Κρης (θ. 1815) – Νικόλαος Δασκαλάκης (1897-1988), Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης, Ηράκλειο, 1988 υλικό προετοιμασίας της οποίας αποτελούν οι ηχογραφήσεις του αρχείου.
