Γεις κυνηγός ανάτειλε όξ’ απού τσ’ όξω χώρες

Σολίστας (πιθανότατα μέλος της χορωδίας)

ΣΤΟΙΧΕΙα τεκμηριου

ΤΙΤΛΟΣ:

Αναγν. Κωδικοσ:

aga_dat_101_04

Ημερομηνία:

3 Ιουνίου 1986

ΔΙΑΡΚΕΙΑ:

05’47”

ΤΟΠΟΣ:

Ρέθυμνο

ΔΗΜΙΟΥΡΓΟΙ:

Χορωδία Άρης Λεμεσού

ΕΚΤΕΛΕΣΤΕΣ:

Σολίστας (πιθανότατα μέλος της χορωδίας)

ΓΛΩΣΣΑ:

Ελληνικά

ΑΔΕΙΑ:

ΤΥΠΟΣ ΠΡΩΤΟΤ. ΑΡΧΕΙΟΥ:

DAT

ΘΕΣΗ ΠΡΩΤΟΤ. ΑΡΧΕΙΟΥ:

ΘΕΚΙΜΣ/ΠΚ

ΤΥΠΟΣ:

Εκδήλωση

05΄47΄΄ Γεις κυνηγός ανάτειλε όξ’ απού τσ’ όξω χώρες,

χανιώτικές μου βιόλες.

Εκατό δυό σκουδιά ’σερνε, κι ούλα μανιακωμένα,

τα ερημοκαημένα,

τα εκατό ’σαν κουργιαλά και τ’ άλλα δυό ’σαν άσπρα,

γαρεφαλιά στη γάστρα.

Επήρε τον αρμόν αρμό, πάνω τη ρίνα ρίνα,

χρουσή μου Κατερίνα.

Πάνω σε πλάκ’ ανέβηκε ο νιος να τα μετρήσει

και να τ’ αποτσακίσει,

μα ήταν η πλάκ’ από βροχή κι ήταν και γλιτσιασμένη,

η ερημοκαημένη

κι επαραπάτησεν ο νιος κι έπεσε μες στον ταύκο,

γαρέφαλό μ’ αφράτο.

Σαράντα μέρες έκαμε ο νιος μέσα στον ταύκο,

απού να μη σε χάσω,

κι απάνω στσι σαράντα δυο πιάνει το μοιρολόι,

ψυχή μου, ροστολόει:

«Παιδιά, δεν είν’ επά βοσκοί, δεν είν’ αγριμολόοι,

ψυχή μου, ροστολόει,

να πάρου το ντουφέκι μου πριχού σκουριάν’ η πιάστρα;

ξαθιά και μαυρομάτα».

Ο ίδιος μονοφωνάρης στο ίδιο ριζίτικο με το aga_ dat_ 101_03

σε ψηλότερη τονική βάση. Το τραγούδι είναι το ριζίτικο Γεις κυνηγός ανάτειλε οξ’ απού τσ’ όξω χώρες, το οποίο αποτελεί μουσικό αυτόμελο για το Οι Τούρκοι και τα Μαυριανά εκάνανε καυγάδες. Ο Αποστολάκης το κατατάσσει στα Ακριτικά / Ηρωικά, ενώ ο Βλαστός στα Θηρευτικά με τον τίτλο Ο κυνηγός.

Πηγές: Βλαστός Παύλος Γ., Άσματα Λαϊκά Κρητών ή Συλλογή Κρητικής Ποιήσεως ποικίλης, συλλεγείσα υπό Παύλου Γ. Βλαστού του Κρητός, τόμος Α΄, 1850 (φωτομηχανική έκδοση εκδ. ΓΑΚ – Ιστορικού Αρχείου Κρήτης, Χανιά 2013), σσ. 738-739∙ Γιανναράκης Αντώνιος, Άσματα κρητικά, μετά διστίχων και παροιμιών (Kretas Volkslieder), εκδ. F. A. Brockhaus, Λειψία 1876, σελ. 105∙ Μαθιουδάκης Ιωάννης Εμμ., «Δημοτικά τραγούδια Σελίνου», Κρητικά, Α΄, τχ. 2-3, 1933, σσ. 242-284, ειδικά 246-247∙ Σπανδωνίδη Ειρήνη, Κρητικά τραγούδια. Σφακιανά ριζίτικα, εκδ. Γκοβόστης, Αθήνα 1935, σελ., 19∙ Παπαγρηγοράκης Ιδομενεύς Ι., Τα κρητικά ριζίτικα τραγούδια, τόμ. Α΄: Της τάβλας και στράτας, Χανιά 1957, σελ. 48∙ Βλαζάκης Μιχαήλ Γ., Ριζίτικα τραγούδια Κρήτης, γ΄ έκδοση, Χανιά 1990, σελ. 10∙ Αποστολάκης Σταμάτης Α., Ριζίτικα, τα δημοτικά τραγούδια της Κρήτης, β΄έκδ., Χανιά 2010, σσ. 38-39.