Κλασσικά χανιώτικα συρτά, οργανικό

Μαστοράκης (λύρα), Χαράλαμπος Αλεξάκης (λαούτο)

ΣΤΟΙΧΕΙα τεκμηριου

ΤΙΤΛΟΣ:

Αναγν. Κωδικοσ:

aga_tape_T004_03

Ημερομηνία:

3 Ιουνίου 1986

ΔΙΑΡΚΕΙΑ:

02’40”

ΤΟΠΟΣ:

Αίθουσα ΠΚ Περιβόλια Ρεθύμνου

ΔΗΜΙΟΥΡΓΟΙ:

Κρητική παραδοσιακή μουσική

ΕΚΤΕΛΕΣΤΕΣ:

Μαστοράκης (λύρα), Χαράλαμπος Αλεξάκης (λαούτο)

ΓΛΩΣΣΑ:

Ελληνικά

ΑΔΕΙΑ:

ΤΥΠΟΣ ΠΡΩΤΟΤ. ΑΡΧΕΙΟΥ:

ΤΑΡΕ

ΘΕΣΗ ΠΡΩΤΟΤ. ΑΡΧΕΙΟΥ:

Εργαστήριο ΘΕΚΙΜΣ

ΤΥΠΟΣ:

Ηχογράφηση

α) «Πρώτος συρτός χανιώτικος», οργανικό. Από 0:09 έως 1:17

Δεν είναι εύκολο να προσδιορίσουμε την καταγωγή του «Πρώτου χανιώτικου συρτού», του πιο γνωστού, πιο διαδεδομένου, και ίσως του παλαιότερου συρτού της Κρήτης. Υπάρχουν αναφορές ότι ο «Πρώτος συρτός» είναι ο «Συρτός πρώτος λουσακιανός» τον οποίο συνέθεσε το 1750 ο βιολιστής Στεφανής Τριανταφυλλάκης ή Κιώρος Α΄, ο οποίος καταγόταν από το χωριό Γαλουβάς στις Λουσακιές Κισσάμου. Η προφορική παράδοση λέει ότι σε ένα γάμο το 1750 στα Πατεριανά των Λουσακιών, ο Τριανταφυλλάκης Στέφανος ή Κιώρος συνέθεσε την ώρα του χορού τον «Συρτό πρώτο λουσακιανό» ο οποίος είναι γνωστός σήμερα ως «Πρώτος συρτός» (Καμηλάκη Αρετή, «Οργανική μουσική παράδοση της επαρχίας Κισσάμου», Πτυχιακή εργασία, Πανεπιστήμιο Μακεδονίας, Θεσσαλονίκη, 2009, σελ.45.) Ωστόσο, διάφορες εκτελέσεις που υπάρχουν με τον τίτλο «Συρτός πρώτος λουσακιανός» απέχουν αρκετά από τον διαδεδομένο «Πρώτο συρτό» που ξέρουμε από τους Μουντάκη, Σκορδαλό, Κουφιανό, Πιπεράκη, Χάρχαλη, Κουνέλη. Πιο συγκεκριμένα, το πρώτο γύρισμα (μελωδία) του «Πρώτου συρτού» μοιάζει ή είναι μια παραλλαγή του «Πρώτου λουσακιανού», ενώ το δεύτερο γύρισμα είναι εντελώς διαφορετικό. Είναι πάντως ενδιαφέρον ότι πολλοί αναφέρουν (μεταξύ αυτών και κισσαμίτες) ότι ο «Πρώτος συρτός» είναι αγνώστου συνθέτη.

β) «Συρτός δεύτερος λουσακιανός» ή «Όρτσες», οργανικό. Από 1:17 έως 2:18. Το συρτό αυτό έχει καταγωγή τις Λουσακιές Κισσάμου στην περιφέρεια Χανίων. Οι κισσαμίτες ισχυρίζονται ότι το συρτό το συνέθεσε το 1752 ο βιολιστής Στεφανής Τριανταφυλλάκης ή Κιώρος Α΄, ο οποίος καταγόταν από το χωριό Γαλουβάς στις Λουσακιές Κισσάμου.

γ) «Συρτός τρίτος λουσακιανός», οργανικό. Από 2:19 έως 2:39. Το συρτό αυτό έχει καταγωγή τις Λουσακιές Κισσάμου στην περιφέρεια Χανίων. Οι κισσαμίτες ισχυρίζονται ότι το συρτό το συνέθεσε το 1790 ο βιολιστής Αντώνης Τριανταφυλλάκης ή Κιώρος Β΄, γιος του Στεφανή Τριανταφυλλάκη ή Κιώρου Α΄, ο οποίος καταγόταν επίσης από το χωριό Γαλουβάς στις Λουσακιές Κισσάμου. Η πληροφορία, αν και σχετικά πειστική, χρειάζεται διασταύρωση στοιχείων για να θεωρηθεί βάσιμη.

Απομαγνητοφώνηση Φοίβος Ανωγειανάκης:

Οι ίδιοι Μαστοράκης και Αλεξάκης συρτός περβολιανός.

Η μαρτυρία ότι η φωνή που ακούγεται ανήκει στον Φοίβο Ανωγειανάκη προέρχεται από τον Νίκο Διονυσόπουλο που ήταν παρών στις ηχογραφήσεις